Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, οι αλλαγές στον Αναπτυξιακό Νόμο, η επιτάχυνση των επιστροφών ΦΠΑ

Το economico σε συνεργασία με την “ProVisions, Σύμβουλοι Επιχειρήσεων για Χρηματοοικονομικά Θέματα”, εξηγεί στους αναγνώστες του τις νομοθετικές ρυθμίσεις και τις αποφάσεις που ενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Την εβδομάδα αυτή αναλύονται: Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, οι αλλαγές στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο, η επιτάχυνση των επιστροφών ΦΠΑ στις επιχειρήσεις.

Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο

Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο,το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τις πρώτες μέρες του Ιουνίου,φέρνει ριζικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, στον τρόπο που γίνονται οι προσλήψεις και οι απολύσεις, αλλά και οι δηλώσεις βαρδιών και υπερωριών, καθώς η ενσωμάτωση της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα απλουστεύσει πολλές από αυτές τις διαδικασίες.

Παράλληλα, προβλέπεται η μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου για τις επιχειρήσεις με την κατάργηση εντύπων για τις άδειες και των καταστάσεων προσωπικού.

Το σχέδιο των παρεμβάσεων χωρίζεται σε τρεις βασικούς τομείς, που περιλαμβάνουν:

1. Τις αλλαγές στο καθεστώς διευθέτησης του χρόνου εργασίας σε συνδυασμό με τη μείωση της γραφειοκρατίας και τα έντυπα προσλήψεων/αποχωρήσεων προσωπικού. Οι ρυθμίσεις αναμένονται στο τέλος Μαΐου.
2. Το νέο πλαίσιο για τις συλλογικές συμβάσεις, που θα είναι έτοιμο προς το τέλος της χρονιάς, για να νομοθετηθεί και να εφαρμοστεί το 2026, με στόχο την αύξηση των συλλογικών συμβάσεων ώστε να καλύπτουν το 80% των εργαζομένων, από 30% που είναι τώρα.
3. Την περαιτέρω ελάφρυνση των επιχειρήσεων από το μη μισθολογικό κόστος, με μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή μονάδα, έναν χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι σχεδιαζόταν, δηλαδή από το 2026 αντί το 2027.

Οι νέου τύπου προσλήψεις θα γίνονται με διαδικασία fast-track και θα αρκεί η αποδοχή από την πλευρά του εργαζομένου μέσω του κινητού του τηλεφώνου των όρων της σύμβασης, που θα είναι προσυμπληρωμένοι. Η σχετική ρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Εργασίας θα έρθει στη Βουλή προς το τέλος Μαΐου.

Το κλειδί στην όλη διαδικασία, που θα απαλλάξει τις επιχειρήσεις από αχρείαστα διοικητικά και γραφειοκρατικά βάρη, βρίσκεται στην αναβάθμιση του συστήματος “Εργάνη” και στη μετεξέλιξή του σε “Εργάνη 2”. Η κάθε πρόσληψη θα αναρτάται άμεσα στην “Εργάνη”, χωρίς να απαιτείται η υποβολή του εντύπου Ε3, αλλά θα αρκεί η αποδοχή της πρόσληψης από τον εργαζόμενο. Με την αποδοχή, τα στοιχεία της σύμβασης θα καταχωρίζονται σε ψηφιακή μορφή τόσο στην “Εργάνη” όσο και στη ΔΥΠΑ, χωρίς να μεσολαβεί καμία ενέργεια από τους εργοδότες, ενώ σε επόμενο στάδιο θα υπάρχει απευθείας διασύνδεση με την ασφαλιστική ιστορία του εργαζομένου, ώστε να ελέγχεται σε πραγματικό αν οι εισφορές που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ αντιστοιχούν στον μισθό που εμφανίζεται στο σύστημα “Εργάνη”.

Στις αποχωρήσεις η διαδικασία θα απλοποιηθεί ακόμα περισσότερο, καθώς, στη σχετική διάταξη που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας, για τον χαρακτηρισμό μιας αποχώρησης εργαζομένου από θέση εργασίας ως οικειοθελούς δεν θα απαιτείται να μεσολαβήσει ένα 10ήμερο, όπως ισχύει σήμερα, αλλά θα γίνεται αυτόματα με την αποδοχή προσυμπληρωμένης φόρμας από τον εργαζόμενο.

Αλλαγές έρχονται και στο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, που θα επιτρέπεται να γίνεται και σε εβδομαδιαία βάση. Με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία βάση, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εφαρμόζουν αυξημένο ωράριο για μερικές μέρες με βάση τις ανάγκες τους και να επιστρέφουν τις επιπλέον ώρες στο προσωπικό τους είτε με μειωμένο ωράριο είτε με επιπλέον ρεπό ή άδεια.

Ο μέσος όρος του εβδομαδιαίου ωραρίου εργασίας θα παραμένει στις 40 ώρες, ενώ δεν θα επηρεαστούν οι μισθοί, καθώς οι αποδοχές θα είναι ίδιες τόσο στο αυξημένο όσο και στο μειωμένο ωράριο εργασίας. Οι υπερωρίες θα πληρώνονται κανονικά.

Για παράδειγμα, θα μπορεί να συμφωνείται από την επιχείρηση και τους εργαζομένους της για τρεις μέρες μίας εβδομάδας να απασχοληθούν για 10 ώρες αντί 8 και για τις άλλες δύο μέρες να εργαστούν με μειωμένο ωράριο 5 ωρών ημερησίως, ώστε σε εβδομαδιαία βάση ο συνολικός χρόνος να είναι 40 ώρες, αλλά με αυξομειώσεις. Η εβδομαδιαία διευθέτηση θα μπορεί να εφαρμόζεται και με υπερωρίες.

Οι αλλαγές στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο

Τη δημιουργία νέων καθεστώτων ενίσχυσης, τη θέσπιση νέων κατηγοριών κινήτρων αλλά και τη βελτίωση των διαδικασιών αξιολόγησης και ελέγχου, προβλέπει μεταξύ άλλων, ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος που παρουσίασε ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

Ο Αναπτυξιακός Νόμος προβλέπει επενδυτικά καθεστώτα συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2026, με προτεραιότητα στη μεταποίηση, τις μεγάλες επενδύσεις, την κοινωνική επιχειρηματικότητα, την εξωστρέφεια και τις παραμεθόριες και οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της χώρας, όπως επισήμανε ο κ. Θεοδωρικάκος.

Συνολικά, θεσπίζονται 12 καθεστώτα ενίσχυσης, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σύγχρονων και περιφερειακά στοχευμένων επενδυτικών σχεδίων – από τις τεχνολογίες αιχμής μέχρι την αγροδιατροφή, τον τουρισμό, την εφοδιαστική αλυσίδα και τις αλυσίδες αξίας.

Όπως περιέγραψε ο Υπουργός Ανάπτυξης, οι εγκρίσεις επενδυτικών σχεδίων θα ολοκληρώνονται εντός 90 ημερών από την υποβολή της αίτησης, μέσω ενός πλήρως ψηφιοποιημένου συστήματος αξιολόγησης, ενώ ο Νόμος περιλαμβάνει και ρήτρα υλοποίησης.

• Συνολικά 900 εκατ. ευρώ, το 2025 και το 2026, θα δοθούν σε επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές. Δημιουργείται παράλληλα Ταμείο Εγγυοδοσίας με συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου έως €300 εκ. για την παροχή δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
• Επιπλέον διπλασιάζεται το ανώτατο ποσό ενίσχυσης από τα 10 στα 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις ενώ διαμορφώνεται στα 50 εκατ. ευρώ το ανώτατο όριο ενίσχυσης για συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

Η πιστοποίηση γίνεται κατόπιν τακτικού ελέγχου, μετά από αίτηση του φορέα του επενδυτικού σχεδίου, της υλοποίησης και του ποσοστού 25% του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της επένδυσης. Προβλέπεται απένταξη σε 2 χρόνια αν δεν έχει υλοποιηθεί το 10% της επένδυσης καθώς επίσης και πέναλτι επιπλέον 10% για την επιστροφή ενίσχυσης σε περίπτωση ανάκλησης της απόφασης υπαγωγής.

Παράλληλα θεσπίζονται επιπλέον δύο κατηγορίες κινήτρων: της «ταχείας αδειοδότησης» για το καθεστώς «Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και «Μεγάλες Επενδύσεις» και το κίνητρο της παροχής δανείων με την εγγύηση ή ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου (αναλόγως του επενδυτικού σχεδίου) από το Ταμείο «Development Law Financial InstrumentGuarantee Fund» (DeLFI GF) ή εναλλακτικά από άλλο ενισχυόμενο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) ή, για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής στο καθεστώς ενίσχυσης «Μεγάλων Επενδύσεων», από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Οι σημαντικότερες αλλαγές

• Η δημιουργία τριών νέων καθεστώτων (α. καθεστώς «Σύγχρονες τεχνολογίες», β. «Καθεστώς Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Χειροτεχνίας» και γ. «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης»).
• Η θέσπιση νέων κινήτρων ταχείας αδειοδότησης σε συγκεκριμένα καθεστώτα, δηλαδή της «ταχείας αδειοδότησης», για τα καθεστώτα «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και «Μεγάλες Επενδύσεις».
• Η παροχή δανείων με την εγγύηση και ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου από το Ταμείο «Development Law Financial InstrumentGuarantee Fund» (DeLFIGF) ή εναλλακτικά από άλλο ενισχυόμενο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) για τις ΜμΕ και για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής στο Καθεστώς Ενίσχυσης «Μεγάλων Επενδύσεων» – Παροχή εγγύησης από το Ελληνικό Δημόσιο για τη λήψη δανείων μακροχρόνιων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) (δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου έως €300 εκατ. για την παροχή δανείων ύψους €1 δισ. από την ΕΤΕπ).
• Προβλέπεται καθορισμός ανώτατου συνολικού ποσού ενισχύσεων ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο έως του ποσού των είκοσι εκατομμυρίων (20.000.000) ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις και έως του ποσού των πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων, με την επιφύλαξη των περιορισμών του άρθρου 4 του Γ.Α.Κ.
• Δυνατότητα κάθε φορέα να υποβάλει αίτηση υπαγωγής του ίδιου επενδυτικού σχεδίου σε πέραν του ενός καθεστώτα ενίσχυσης, εφόσον πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις, με τη σημείωση ότι με την υπαγωγή του εν λόγω επενδυτικού σχεδίου σε ένα καθεστώς αυτοδίκαια απορρίπτονται όλες οι υπόλοιπες αιτήσεις υπαγωγής για το εν λόγω επενδυτικό σχέδιο.
• Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων για όλα τα καθεστώτα θα υλοποιείται συγκριτικά.
• Έγκριση σχεδίων σε 90 ημέρες – Υποβολή επικαιροποιημένων αποδεικτικών (πιστοποιητικά δικαστικής φερεγγυότητας, φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας) από τους επενδυτικούς φορείς εντός τριάντα (30) ημερών από την έκδοση του οριστικού πίνακα κατάταξης.
• Πιστοποίηση κατόπιν τακτικού ελέγχου, μετά από αίτηση του φορέα του επενδυτικού σχεδίου, της υλοποίησης και του ποσοστού 25% του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της επένδυσης.
• Πρόβλεψη για υποβολή μεταβολών που αφορούν το πρόσωπο του φορέα επένδυσης μέχρι την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης – Δυνατότητα εξέτασης αιτημάτων τροποποίησης και κατά το στάδιο της πιστοποίησης του 25% της επένδυσης.
• Πρόβλεψη δυνατότητας χρήσης ωφέλειας φορολογικής απαλλαγής, κατ΄έτος, στο ένα δεύτερο (1/2) του συνολικού εγκεκριμένου ποσού της φορολογικής απαλλαγής, σε περίπτωση πιστοποίησης υλοποίησης του πενήντα τοις εκατό (50%) ή του εξήντα πέντε τοις εκατό (65%) του κόστους του επενδυτικού σχεδίου.
• Προσθήκη στις επιλέξιμες δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων (σε όλα τα επιμέρους Καθεστώτα Ενίσχυσης, πλην του Καθεστώτος «Σύγχρονες τεχνολογίες»), των δαπανών για διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.

Τα είδη των ενισχύσεων

1. Φορολογική απαλλαγή: η οποία συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την οικεία φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο τηρείται σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές τους καταστάσεις.
2. Επιχορήγηση: η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού, για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.
3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing): η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησής τους και εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά έτη, και η προθεσμία άρχεται από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.
4. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης: η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και για τις οποίες δεν λαμβάνεται καμία άλλη κρατική ενίσχυση.
5. Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, για τα καθεστώτα: «Σύγχρονες Τεχνολογίες» και «Καθεστώς Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας & Χειροτεχνίας», συνίσταται στην επιδότηση επιτοκίου δανείων μειωμένης εξασφάλισης ή των εξόδων ασφάλισης των δανείων υψηλού κινδύνου που καταβάλλονται στα πιστωτικά ιδρύματα που τα χορηγούν.

Σημειώνεται ότι οι ενισχύσεις που αφορούν σε: φορολογική απαλλαγή, επιχορήγηση και επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), παρέχονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά και συνυπολογίζονται για τον καθορισμό του συνολικού ποσού ενίσχυσης του κάθε επενδυτικού σχεδίου. Το είδος ενίσχυσης της περίπτωσης 4 (επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης) παρέχεται αυτοτελώς και μόνο για δαπάνες του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πραγματοποίησης του επενδυτικού σχεδίου και το οποίο υπολογίζεται για δύο έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης.

Τα κίνητρα που προβλέπει

1. Το κίνητρο της «ταχείας αδειοδότησης» για το καθεστώς «Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και «Μεγάλες Επενδύσεις».

α. Για την έκδοση οποιασδήποτε απαιτούμενης άδειας ή έγκρισης για την εκτέλεση έργων, την εγκατάσταση ή λειτουργία επενδύσεων των καθεστώτων ενίσχυσης «Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και «Μεγάλες Επενδύσεις» συμπεριλαμβανομένων των χωροταξικών αδειών, ορίζεται προθεσμία δύο (2) μηνών από την αποστολή της αίτησης άδειας και του οικείου φακέλου στην αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή. Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) των ανωτέρω επενδυτικών σχεδίων εκδίδεται εντός τριών (3) μηνών. Οι προθεσμίες αυτές εκκινούν από την υποβολή από τον φορέα επένδυσης στη Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων & Αμέσων Ξένων Επενδύσεων (Γ.Δ.ΑΝ.Ν.Α.Ξ.Ε) του Υπουργείου Ανάπτυξης, πλήρους φακέλου για εκάστη απαιτούμενη άδεια ή έγκριση, με όλα τα απαιτούμενα από τη σχετική νομοθεσία δικαιολογητικά. Στην ως άνω προθεσμία δεν συνυπολογίζεται ο χρόνος προσκόμισης των ζητούμενων από τη Διοίκηση συμπληρωματικών στοιχείων.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου της παρ. α’, η αρμοδιότητα έκδοσης των μη εκδοθεισών αδειών της παρ. α ’μεταφέρεται στον Υπουργό Ανάπτυξης, όπως συμβαίνει και στις Στρατηγικές Επενδύσεις.

Στην περίπτωση αυτή εκδίδεται διαπιστωτική πράξη περί παρέλευσης της προθεσμίας από την αρμόδια υπηρεσία. Ο Υπουργός Ανάπτυξης μετά από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Αναπτυξιακών Νόμων & Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (Γ.Δ.ΑΝ.Ν.Α.Ξ.Ε) του ίδιου Υπουργείου, βεβαιώνει την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, και αιτιολογημένα είτε εκδίδει τη σχετική άδεια λαμβάνοντας υπόψη την αίτηση και τα στοιχεία του φακέλου, είτε την απορρίπτει εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός, από την έκδοση της διαπιστωτικής πράξης περί παρέλευσης της προθεσμία

Β. Το κίνητρο της παροχής δανείων με την εγγύηση ή ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου (αναλόγως του επενδυτικού σχεδίου) από το Ταμείο «Development Law Financial InstrumentGuarantee Fund» (DeLFI GF) ή εναλλακτικά από άλλο ενισχυόμενο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) ή, για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής στο καθεστώς ενίσχυσης «Μεγάλων Επενδύσεων», από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

α. Τα επενδυτικά σχέδια των ΜμΕ, τα οποία λαμβάνουν απόφαση υπαγωγής σε οποιοδήποτε Καθεστώς Ενίσχυσης, δύναται να λάβουν δάνεια βραχυπρόθεσμή μακροπρόθεσμα για την υλοποίηση της επένδυσης, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου από το Ταμείο «DevelopmentLawFinancialInstrumentGuaranteeFund» (DeLFIGF) ή εναλλακτικά από άλλο ενισχυόμενο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB).

β. Τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής στο Καθεστώς Ενίσχυσης Μεγάλων Επενδύσεων είτε ανήκουν σε μεγάλες, είτε σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δύναται να υποβάλλουν αίτηση δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), προκειμένου να λάβουν δάνειο με την Εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

Δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας ύψους 300 εκατ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για την παροχή μακροπρόθεσμων επενδυτικών δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε μεγάλες επενδύσεις που θα λάβουν απόφαση υπαγωγής στον αναπτυξιακό νόμο. Δημιουργία χαρτοφυλακίου δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ.

Επιτάχυνση των επιστροφών ΦΠΑ στις επιχειρήσεις

Αλλαγές στις διαδικασίες επιστροφής του ΦΠΑ σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες, με στόχο τη μείωση του χρόνου αναμονής, καθώς και την ενίσχυση της ρευστότητας των δικαιούχων, σχεδιάζει η ΑΑΔΕ, μέσω της αναβάθμισης του αυτοματοποιημένου συστήματος επιστροφών.

Στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ, προβλέπεται βελτίωση στο υφιστάμενο σύστημα, με στόχο τους επόμενους μήνες με τη  χρήση διαδικασίας ανάλυσης κινδύνου  να διεκπεραιώνεται αυτομάτως  και χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, το 95% των αιτημάτων επιστροφής ΦΠΑ. Επιδίωξη είναι να περιοριστεί δραστικά ο χρόνος πίστωσης των χρημάτων στους δικαιούχους με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες.

Με τις αλλαγές, εκτιμάται ότι θα επιλυθεί το πρόβλημα με τις εκκρεμείς αιτήσεις άνω των 90 ημερών και όλες οι επιστροφές θα γίνονται πιο γρήγορα και άμεσα. Παρά το γεγονός ότι έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος από τη φορολογική διοίκηση στα αιτήματα επιστροφής, εκατοντάδες είναι οι περιπτώσεις που συσσωρεύονται στις φορολογικές υπηρεσίες εμφανίζοντας καθυστέρηση. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία το 2024 η ΑΑΔΕ διεκπεραίωσε 48.549 αιτήματα και επέστρεψε  ΦΠΑ ύψους 3,3 δισ. Ευρώ. Περισσότερα, όμως, από χίλια αιτήματα επιστροφής ΦΠΑ έμειναν στον πάγο για περισσότερες από 90 ημέρες.

Με βάση το σημερινό καθεστώς, τα αιτήματα για τις επιστροφές ΦΠΑ ελέγχονται με κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Κατά προτεραιότητα διεκπεραιώνονται τα αιτήματα που έχουν ενταχθεί στη «χρυσή λίστα» καθώς πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια.

Δηλαδή:

Έχουν ελεγχθεί για τουλάχιστον τρεις φορολογικές περιόδους και το σύνολο των επιστραφέντων κατόπιν ελέγχων ποσών δε διαφέρει από το συνολικό αιτούμενο ποσό σε ποσοστό άνω του 5%.

Δεν έχουν υποβληθεί σε φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις, και:

Δε χαρακτηρίζονται ύποπτες για συμμετοχή σε απάτη που αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, κατόπιν κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου, που εξετάζονται αποκλειστικά σε κεντρικό επίπεδο και δε δημοσιοποιούνται.

Ταχύτερη επιστροφή του φόρου προβλέπεται και στις περιπτώσεις αιτήσεων που ΦΠΑ υποκείμενων σε άλλα κράτη- μέλη. Εντός 4,5 μηνών θα καταβάλλεται το 40% των περιπτώσεων που εξετάζονται χωρίς αναζήτηση επιπρόσθετων πληροφοριών και εγκρίνονται για επιστροφή, και το 95% εντός προθεσμίας 8,5 μηνών, με ή και χωρίς αναζήτηση επιπρόσθετων πληροφοριών.

Ταυτόχρονα η ΑΑΔΕ δρομολογεί μέχρι τέλη Ιουνίου την ενεργοποίηση του νέου αυτόματου συστήματος  επιβολής προστίμων  για τους φορολογούμενους που καθυστερούν να υποβάλουν δηλώσεις ΦΠΑ. Η νέα αυτή διαδικασία αποσκοπεί στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, περιορίζοντας την καθυστέρηση στην επιβολή κυρώσεων και ενθαρρύνοντας την έγκαιρη υποβολή δηλώσεων.

Με την υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης, το σύστημα θα εκδίδει αυτόματα τις σχετικές πράξεις επιβολής προστίμου, οι οποίες θα κοινοποιούνται άμεσα στους υπόχρεους ηλεκτρονικά. Σήμερα η επιβολή προστίμων γίνεται μέσω των ΔΟΥ με καθυστέρηση μηνών, επιβαρύνοντας επιπλέον τους φορολογούμενους με προσαυξήσεις λόγω καθυστερημένης καταβολής. Το σύστημα θα επιβάλλει αυτόματα πρόστιμα ύψους 250 ευρώ για υπόχρεους με απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για εκείνους με διπλογραφικά, αμέσως με την υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων, χωρίς την ανάγκη παρέμβασης υπαλλήλων και με την άμεση ηλεκτρονική κοινοποίηση στους φορολογουμένους.

Άρθρο της ProVisions @ economico.gr – 24 Μαίου 2025