Tο economico σε συνεργασία με την “ProVisions, Σύμβουλοι Επιχειρήσεων για Χρηματοοικονομικά Θέματα”, εξηγεί στους αναγνώστες του τις νομοθετικές ρυθμίσεις και τις αποφάσεις που ενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Την εβδομάδα αυτή αναλύονται: Οι ρυθμίσεις και τα κίνητρα για συνεπείς φορολογούμενους, Το IRIS, τα νέα όρια και κανόνες για επαγγελματίες – καταναλωτές, η προκαταβολή φόρου για εποχικές επιχειρήσεις.
Οι νέες ρυθμίσεις και τα κίνητρα για συνεπείς φορολογούμενους
Εξατομικευμένες ρυθμίσεις για τους οφειλέτες και επιπλέον κίνητρα για τους συνεπείς φορολογούμενους, στο πλαίσιο επιβράβευσής τους αλλά και ενίσχυσης της κουλτούρας πληρωμών, προγραμματίζει το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ.
Παράλληλα, εξετάζονται “bonus” για συνεπείς φορολογούμενους, τα οποία θα περιλαμβάνουν εκπτώσεις φόρων, αυξημένο ακατάσχετο, χαμηλότερο επιτόκιο ρυθμίσεων και ταχύτερες επιστροφές.
Οι σχετικές αποφάσεις αναμένεται να οριστικοποιηθούν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού και να τεθούν σε εφαρμογή σταδιακά από το 2026. Το νέο πλαίσιο μέτρων αναμένεται να ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, τον προσεχή Σεπτέμβριο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Όσον αφορά στις ρυθμίσεις η ΑΑΔΕ θα προχωρήσει στη δημιουργία ατομικού ψηφιακού προφίλ για κάθε οφειλέτη με στόχο να εφαρμόσει διαφορετικές στρατηγικές είσπραξης για κάθε περίπτωση. Στο προφίλ θα αποτυπώνονται το είδος και το ύψος των οφειλών, οι ρυθμίσεις που εξυπηρετούνται, ενώ ο φάκελος θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο για όλα τα μέτρα είσπραξης της οφειλής που έχουν ληφθεί και τις ενέργειες που έχουν γίνει. Με τη νέα διαδικασία, θα αξιολογούνται αυτόματα τα εισοδήματα, τα περιουσιακά στοιχεία, η κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών.
Στη συνέχεια, με τη βοήθεια αλγορίθμου, θα τίθεται επί τάπητος η οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του και, με βάση το αποτέλεσμα που προκύπτει από την αυτόματη αξιολόγηση, θα προτείνονται συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Τα μέτρα που θα λαμβάνονται για την είσπραξη των οφειλών θα είναι ανάλογα με το προφίλ και την ηλικία του χρέους, ενώ σε βάθος χρόνου δεν αποκλείεται να παρέχονται και ξεχωριστές ρυθμίσεις για κάθε περίπτωση.
Η ΑΑΔΕ σχεδιάζει να κατηγοριοποιήσει τους οφειλέτες και να εξειδικεύσει τις δράσεις διαχείρισης χρέους ακολουθώντας τη μεθοδολογία PARE. Η νέα στρατηγική θα προβλέπει, παράλληλα, την ανάπτυξη νέων προγνωστικών μοντέλων για τον εντοπισμό παραβατών και εκκαθάριση του χαρτοφυλακίου οφειλών. Η φορολογική διοίκηση σε περιοδική βάση θα αξιολογεί τη συμπεριφορά των οφειλετών και θα διενεργεί έλεγχο και επαναξιολόγηση τουλάχιστον του 70% των υποθέσεων των μεγάλων οφειλετών για τα τελευταία πέντε χρόνια εντός του έτους.
Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει και την παροχή νέων κινήτρων για συνεπείς φορολογούμενους, με στόχο να προσφέρει σημαντικές διευκολύνσεις σε όσους εξυπηρετούν με υπευθυνότητα τις φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις.
Μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται είναι:
– Επέκταση της έκπτωσης φόρου 4% για εφάπαξ εξόφληση, που ισχύει σήμερα για τον φόρο εισοδήματος, και σε άλλες βασικές οφειλές, όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι ασφαλιστικές εισφορές, με δυνατότητα αύξησης του ποσοστού σε έως και 5% για απόλυτα συνεπείς φορολογούμενους.
– Μείωση των υψηλών επιτοκίων που ισχύουν σήμερα για ενεργές ρυθμίσεις, όπως η πάγια ρύθμιση των 24 και 48 δόσεων, και εφαρμογή μηδενικής επιβάρυνσης για όσους διατηρούν σταθερά καλή φορολογική συμπεριφορά.
– Σταδιακή αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών. Με βάση την παλιά ρύθμιση που εκκρεμεί από το 2019, το ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ θα προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές, ανάλογα με τον αριθμό και το ποσό των δόσεων που θα εξοφλούν οι οφειλέτες. Το ποσό του τραπεζικού λογαριασμού στο οποίο η Εφορία δεν θα μπορεί να “βάζει χέρι” θα αυξάνεται εφόσον ο οφειλέτης έχει ρυθμίσει τα χρέη του και έχει καταβάλει δύο δόσεις, έχει δηλώσει τον λογαριασμό για τον οποίο ζητά εξαίρεση από τις κατασχέσεις και πληρώνει εμπρόθεσμα τις δόσεις.
– Αύξηση των δόσεων σε όσους εξυπηρετούν με συνέπεια τις ρυθμίσεις οφειλών τους. Θα είναι μια μορφή μπόνους για να ενισχυθούν τις πληρωμές προς την εφορία. Θα αφορά όσους δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, ώστε να βελτιωθεί η ρευστότητά τους και να διευκολυνθούν οι συναλλαγές τους.
IRIS: Νέα όρια και κανόνες για επαγγελματίες – καταναλωτές
Τέθηκαν σε ισχύ αυτή την εβδομάδα τα νέα αυξημένα όρια για τις συναλλαγές μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών IRIS. Τα ημερήσια όρια συναλλαγών αναπροσαρμόστηκαν στα 1.000 ευρώ, στοχεύοντας στην περαιτέρω ενίσχυση των ψηφιακών πληρωμών, στην καταπολέμηση της αδήλωτης οικονομίας και στην εμπέδωση της διαφάνειας στις συναλλαγές.
Συγκεκριμένα, οι μεταφορές χρημάτων μέσω IRIS διαμορφώθηκαν ως εξής:
- Έως 500 ευρώ ημερησίως για μεταφορές μεταξύ ιδιωτών (IRIS P2P).
- Έως 500 ευρώ ημερησίως για πληρωμές ιδιωτών προς επαγγελματίες (IRIS P2B).
- Συνολικό ανώτατο ποσό ανά ημέρα: 1.000 ευρώ.
Η υπηρεσία P2P παρέχεται χωρίς χρέωση για τον αποστολέα, ενώ στο P2B προβλέπεται χαμηλή προμήθεια για τον επαγγελματία, με τις συναλλαγές P2B να πρέπει πλέον υποχρεωτικά να διεκπεραιώνονται μέσω POS, βάσει νομοθεσίας που προβλέπει βαριά πρόστιμα για τους παραβάτες.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο, όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα, ορίζει ρητά ότι κάθε επιχείρηση που δέχεται πληρωμές τύπου IRIS (ή με παρόμοιες υπηρεσίες mobilebanking) πρέπει να τις ολοκληρώνει αποκλειστικά μέσω τερματικού POS, διασυνδεδεμένου είτε με φορολογικό μηχανισμό είτε με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ. Οποιαδήποτε άλλη μέθοδος θεωρείται πλέον μη σύννομη.
Η ρύθμιση αφορά χιλιάδες επαγγελματίες, καταστήματα, επιχειρήσεις λιανικής και εστίασης, που μέχρι σήμερα δέχονταν άμεσες μεταφορές χρημάτων χωρίς φορολογική τεκμηρίωση μέσω POS. Από τη στιγμή που θα τεθεί σε εφαρμογή ο νόμος, κάθε τέτοια πληρωμή θεωρείται παράτυπη και επισύρει βαριές κυρώσεις.
Οι κυρώσεις για μη συμμόρφωση είναι υψηλές:
- 10.000 ευρώ για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία.
- 20.000 ευρώ για επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία.
Ωστόσο, προβλέπεται μείωση των προστίμων κατά 50% για επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε μικρούς οικισμούς έως 500 κατοίκους ή σε νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους – εξαιρουμένων των τουριστικών περιοχών.
Οι αλλαγές που ενεργοποιήθηκαν τις τελευταίες μέρες αποτελούν το πρώτο βήμα μίας ευρύτερης αναβάθμισης της υπηρεσίας IRIS. Συγκεκριμένα:
- Από τον Νοέμβριο 2025, οι καταναλωτές θα μπορούν να πληρώνουν σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα χωρίς όριο ποσού, αρκεί να υπάρχει διαθέσιμο υπόλοιπο στον λογαριασμό τους.
- Από τον Ιανουάριο 2026, το ημερήσιο όριο για IRIS P2P αυξάνεται στα 1.000 ευρώ, με μηνιαίο πλαφόν 5.000 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για τις επαγγελματικές πληρωμές (IRIS P2B), όπου θα επιτρέπονται συναλλαγές έως 31.000 ευρώ τον μήνα.
- Από τα μέσα του 2026, το σύστημα IRIS θα επεκταθεί και στο εξωτερικό: θα επιτρέπονται μεταφορές χρημάτων μεταξύ ιδιωτών σε χώρες του δικτύου EuroPA, όπως Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Σκανδιναβικές χώρες και Πολωνία.
Η προκαταβολή φόρου για εποχικές επιχειρήσεις
Οι επιχειρήσεις που ξεκινούν την δραστηριότητα τους τον Μάιο και διακόπτουν ξαφνικά τη λειτουργία τους τον Οκτώβριο, αφήνοντας ανεξόφλητους φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ και άλλες φορολογικές υποχρεώσεις, περνούν πλέον στο μικροσκόπιο της εφορίας. Η ΑΑΔΕ θέτει σε εφαρμογή ένα νέο μέτρο κατά της φοροδιαφυγής: την προκαταβολική είσπραξη φόρων.
Το μέτρο αυτό ενεργοποιείται για πρώτη φορά, με σκοπό να περιοριστεί δραστικά το φαινόμενο των εποχικών επιχειρήσεων που, μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου, «εξαφανίζονται» αφήνοντας σημαντικά χρέη στο Δημόσιο.
Στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ βρίσκονται τόσο επιχειρήσεις με ιστορικό φορολογικών παραβάσεων, όσο και εκείνες που κατατάσσονται σε υψηλή κατηγορία κινδύνου. Πλέον, δεν απαιτείται η ολοκλήρωση πλήρους ελέγχου για να βεβαιωθεί ο φόρος:επαρκούν σοβαρές ενδείξεις ή καταγεγραμμένη συμπεριφορά ασυνέπειας, ώστε η φορολογική διοίκηση να μπορεί να προχωρήσει σε άμεση προείσπραξη φόρων ή ΦΠΑ.
Το μέτρο στοχεύει στην καταπολέμηση ενός χρόνιου προβλήματος: των εποχικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται από Μάιο έως Οκτώβριο, συσσωρεύουν υποχρεώσεις και αποχωρούν πριν ελεγχθούν.
Το νέο μέτρο βασίζεται στο σύστημα MyData, το οποίο επιτρέπει στην ΑΑΔΕ να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τα έσοδα και τις συναλλαγές κάθε επιχείρησης. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να εντοπίζει εγκαίρως ύποπτες περιπτώσεις απόκρυψης εισοδήματος ή μη απόδοσης ΦΠΑ και να ενεργοποιεί τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Οι επιχειρήσεις που αξιολογούνται ως υψηλού κινδύνου εντάσσονται σε διαδικασία διπλού ελέγχου.
Άρθρο της ProVisions @ economico.gr – 19 Ιουλίου 2025
