Τα δάνεια για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και οι φοροελαφρύνσεις για ανακαινίσεις κατοικιών

Tο economico, σε συνεργασία με την εταιρεία Συμβούλων για χρηματοοικονομικές υποθέσεις ProVisions, παρουσιάζει και εξηγεί τις ρυθμίσεις της εβδομάδας που αναφέρονται σε επενδυτικά και χρηματοδοτικά, εταιρικά και εργασιακά ζητήματα. Σήμερα παρουσιάζονται: Νέα δάνεια ύψους 780 εκ. ευρώ σε επιχειρήσεις μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, Παράταση στις φοροελαφρύνσεις για ανακαινίσεις κατοικιών, Enterprise BI: Το νέο ψηφιακό εργαλείο της ΑΑΔΕ

Νέα δάνεια ύψους 780 εκ. ευρώ σε επιχειρήσεις μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ

Υπεγράφη από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση, η τροποποιητική απόφαση για την νέα αύξηση των πόρων του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ), κατά 200 εκ. ευρώ, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και τη διεύρυνση της πρόσβασης των ΜμΕ στη χρηματοδότηση. Η πρόσθετη αυτή χρηματοδότηση κατανέμεται ισόποσα στα δύο σκέλη του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ – το Ταμείο Δανείων και το Ταμείο Εγγυοδοσίας – αυξάνοντας τον διαθέσιμο προϋπολογισμό του κάθε Ταμείου κατά 100 εκατομμύρια ευρώ.

Στο πλαίσιο αυτό, επανεκκινείται το Ταμείο Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ και από την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου, είναι διαθέσιμη η πλατφόρμα KYC – «Know Your Customer» της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας για την υποβολή αιτήσεων από τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.

Το Ταμείο Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έχει πλέον τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει επιπλέον 240 εκ. ευρώ και το Ταμείο Εγγυοδοσίας 540 εκ. ευρώ σε νέα δάνεια μέσω της μόχλευσης τραπεζικών κεφαλαίων.

Η αύξηση αυτή αποφασίστηκε μετά και από την απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων για τα συγχρηματοδοτούμενα δάνεια επενδυτικού σκοπού και κεφαλαίου κίνησης, που χορηγήθηκαν έως τώρα από το Ταμείο Δανείων ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ και τα οποία ανήλθαν σε σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, το Ταμείο Εγγυοδοσίας ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, το οποίο παραμένει ανοικτό για νέες αιτήσεις, ενισχύεται περαιτέρω με τους επιπλέον αυτούς εθνικούς πόρους, βελτιώνοντας τη δυνατότητα χρηματοδοτικής στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω παροχής εγγυοδοσίας.

Βασικά χαρακτηριστικά των δύο Ταμείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ:

–Το Ταμείο Δανείων προσφέρει δάνεια με το 40% του ποσού να χορηγείται άτοκα και με επιδότηση επιτοκίου 3% στο υπόλοιπο μέρος (60%) για 2 έτη. Συνολικά, τα δάνεια που παρέχονται μέσω του Ταμείου Δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ έχουν μειωμένο επιτόκιο έως και κατά 70% για τα 2 πρώτα χρόνια. Η διάρκεια των δανείων για τα επενδυτικά είναι από 5 έως 12 έτη, με περίοδο χάριτος έως 24 μήνες. Για τα δάνεια κεφαλαίου κίνησης η διάρκεια είναι από 2 έως 5 έτη, με περίοδο χάριτος έως 12 μήνες, κατά την οποία η επιχείρηση δεν αποπληρώνει κεφάλαιο αλλά μόνο τόκους.

–Το Ταμείο Εγγυοδοσίας παρέχει προστασία πιστωτικού κινδύνου με τη μορφή εγγύησης για το σύνολο των επιλέξιμων επιχειρήσεων. Προσφέρει εγγύηση από 70% έως 80% σε επενδυτικά δάνεια (ύψους 10.000 ευρώ έως 10 εκατ. ευρώ), καθώς και σε δάνεια κεφαλαίου κίνησης και δάνεια ανακυκλούμενης πίστωσης (από 10.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ). Επίσης, προσφέρει επιδότηση επιτοκίου δύο ποσοστιαίων μονάδων για δυο έτη σε επιχειρήσεις της Αττικής και του Νοτίου Αιγαίου, και τριών ποσοστιαίων μονάδων σε επιχειρήσεις των υπολοίπων Περιφερειών της χώρας. Για δάνεια έως 50.000 ευρώ δεν θα απαιτούνται εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Παράταση στις φοροελαφρύνσεις για ανακαινίσεις κατοικιών

Με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη παρατείνεται η ισχύς του μέτρου της έκπτωσης φόρου για τις ανακαινίσεις και τις ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών και για το 2026.

Το μέτρο, που θεσπίστηκε για την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας και την πάταξη της φοροδιαφυγής, προβλέπει φορολογική έκπτωση έως 16.000 ευρώ, κατανεμημένη σε πέντε ετήσιες δόσεις μέχρι και το 2031.

Η έκπτωση αφορά κάθε φυσικό πρόσωπο που πραγματοποιεί δαπάνες για ανακαίνιση ή ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και επαγγελματικών ακινήτων. Οι πληρωμές πρέπει υποχρεωτικά να γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα — όπως κάρτες, e-banking ή ηλεκτρονικά πορτοφόλια — προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια και να περιοριστούν οι συναλλαγές με μετρητά.

Αν για παράδειγμα κάποιος ιδιοκτήτης προχωρήσει σε εργασίες συνολικού κόστους 16.000 ευρώ το 2026, θα δικαιούται φοροαπαλλαγή 3.200 ευρώ κατ’ έτος για πέντε χρόνια, δηλαδή συνολικά 16.000 ευρώ έως το 2031. Αντίστοιχα, για δαπάνες 10.000 ευρώ, ο φορολογούμενος θα έχει ετήσια μείωση φόρου 2.000 ευρώ για την επόμενη πενταετία. Το ανώτατο όριο της έκπτωσης παραμένει στα 16.000 ευρώ, ακόμη κι αν οι δαπάνες υπερβούν το ποσό αυτό.

Η λίστα των δαπανών περιλαμβάνει σχεδόν κάθε εργασία που αφορά ανακαίνιση ή ενεργειακή βελτίωση κτιρίων. Ενδεικτικά:

  • Θερμομόνωση, αντικατάσταση κουφωμάτων και υαλοπινάκων
  • Εγκατάσταση ή αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης, ψύξης ή αυτοματισμού
  • Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας
  • Παραγωγή ζεστού νερού με ΑΠΕ ή μηχανικό αερισμό με ανάκτηση θερμότητας
  • Αναβάθμιση φωτισμού κοινόχρηστων χώρων
  • Αντικατάσταση ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων
  • Συντήρηση στέγης, χρωματισμοί και επισκευή τοιχοποιίας
  • Τοποθέτηση συστημάτων σκίασης
  • Εγκατάσταση ανελκυστήρα ή σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
  • Επισκευή ή αλλαγή δαπέδων

Παράλληλα, αναγνωρίζεται και μέρος της δαπάνης για τα υλικά, με την προϋπόθεση ότι η αξία τους δεν υπερβαίνει το 1/3 του συνολικού κόστους των υπηρεσιών. Έτσι, το φορολογικό κίνητρο καλύπτει τόσο την παροχή εργασίας όσο και ένα τμήμα των υλικών που χρησιμοποιούνται.

Για να αναγνωριστούν οι δαπάνες, απαιτείται:

  • Νόμιμο παραστατικό (τιμολόγιο ή απόδειξη) στο οποίο να αναγράφονται το είδος, η αξία, τα στοιχεία του ιδιοκτήτη (ΑΦΜ, όνομα) και το ΑΤΑΚ του ακινήτου.
  • Οι πληρωμές να γίνονται εξ ολοκλήρου ή τμηματικά με ηλεκτρονικό τρόπο, χωρίς χρήση μετρητών.
  • Στην περίπτωση πολυκατοικιών, αρκεί να δηλώνεται η διεύθυνση του ακινήτου, εφόσον οι δαπάνες αφορούν κοινόχρηστους χώρους.

Η επέκταση του προγράμματος εντάσσεται στη στρατηγική της κυβέρνησης για ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος και περιορισμό της «μαύρης» εργασίας στον κατασκευαστικό κλάδο. Οι αρχές εκτιμούν ότι η ηλεκτρονική ιχνηλασιμότητα των συναλλαγών θα αποτρέψει φαινόμενα φοροδιαφυγής, ενώ το φορολογικό κίνητρο θα κινητοποιήσει χιλιάδες νοικοκυριά να επενδύσουν στην ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.

Με τη νέα παράταση, το φορο-μπόνους για ανακαινίσεις θα ισχύει πλέον έως και το 2031, προσφέροντας ουσιαστική ελάφρυνση στους ιδιοκτήτες και μια ακόμη ώθηση στην αγορά των τεχνικών επαγγελμάτων.

Enterprise BI: Το νέο ψηφιακό εργαλείο της ΑΑΔΕ

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και κάθε φορολογούμενος με ηλεκτρονικές συναλλαγές μπαίνουν στο μικροσκόπιο της νέας τεχνητής νοημοσύνης της ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της Αρχής, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα γίνεται πλέον με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, μέσα από τη συνδυασμένη αξιοποίηση των ηλεκτρονικών πλατφορμών myDATA, της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής, του ΕΛΕΓΧΟΣlive και της διασύνδεσης POS-ταμειακών, «με χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης στους φορολογικούς ελέγχους».

Το έργο, που ολοκληρώνεται μέσα στο προσεχές διάστημα και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης ονομάζεται «Enterprise Business Intelligence & Data Analytics» και αποτελεί τη βάση του νέου ψηφιακού οικοσυστήματος TAXIS 2.0. Μέσω προηγμένων αλγορίθμων ανάλυσης δεδομένων, data mining και μοντέλων πρόβλεψης κινδύνου, το σύστημα δημιουργεί προφίλ ρίσκου για κάθε επιχείρηση και επαγγελματία, εντοπίζοντας αυτόματα αποκλίσεις μεταξύ δηλωμένων και πραγματικών στοιχείων.

Οι διασταυρώσεις γίνονται μέσα από ενιαίο data lake, που παρακολουθεί τα γεγονότα σε ζωντανό χρόνο και τροφοδοτεί ένα ψηφιακό «δωμάτιο επιχειρησιακής νοημοσύνης», όπου οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ βλέπουν τις ροές εσόδων και τους κινδύνους φοροδιαφυγής ανά κλάδο και περιοχή.

Πρακτικά δηλαδή, μέσα από το σύστημα αυτό θα διασταυρώνονται αυτόματα δεδομένα από POS, ηλεκτρονικά τιμολόγια, myDATA, δηλώσεις ΦΠΑ, τραπεζικές κινήσεις και ηλεκτρονικά δελτία αποστολής, δημιουργώντας προφίλ ρίσκου για κάθε επιχείρηση ή επαγγελματία. Με άλλα λόγια, η επιλογή των ελέγχων θα γίνεται πλέον όχι με βάση τις καταγγελίες ή τις τύχες, αλλά με αλγοριθμικά κριτήρια που «βλέπουν» αποκλίσεις, ασυνήθιστες συναλλαγές ή μη φυσιολογικές δηλώσεις. Τα δεδομένα θα τροφοδοτούν και το νέο «ψηφιακό δωμάτιο επιχειρησιακής νοημοσύνης» (BI Room), απ’ όπου θα παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο οι ροές εσόδων, οι φορολογικοί κίνδυνοι ανά κλάδο, ακόμη και οι γεωγραφικές εστίες φοροδιαφυγής.

Το νέο εργαλείο θα συνδυαστεί με το αναβαθμισμένο ΕΛΕΓΧΟΣlive, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και τη διασύνδεση POS-ταμειακών, ώστε κάθε απόδειξη να διασταυρώνεται αυτομάτως με το δηλωθέν εισόδημα. Η ΑΑΔΕ εκτιμά ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων κατά 30-40%, μειώνοντας ταυτόχρονα τον χρόνο ανταπόκρισης και τα φαινόμενα ανθρώπινου λάθους.

Τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στους ελέγχους και τις διασταυρώσεις της ΑΑΔΕ έχουν φέρει ευρήματα που πραγματικά «βγάζουν μάτι». Ειδικός αλγόριθμος της ΑΑΔΕ, σε συνδυασμό με το myDATA, εντόπισε δίκτυο 8.300 εικονικών τιμολογίων αξίας 138 εκατ. ευρώ σε 13 διαφορετικούς κλάδους, με υποθέσεις που ξεκινούσαν από «φουσκωμένες» παροχές υπηρεσιών έως τριγωνικές συναλλαγές. Ένας άλλος αλγόριθμος αποκάλυψε κύκλωμα εικονικών τιμολογίων ύψους 50 εκατ. ευρώ σε τέσσερις επιχειρήσεις που παρήγαγαν ψεύτικα στοιχεία για συμψηφισμό ΦΠΑ, ενώ στον πρωτογενή τομέα εντοπίστηκαν 350 εικονικά τιμολόγια σε εμπορία ζωοτροφών, όπου οι ροές προϊόντων δεν ταίριαζαν με τα δηλωθέντα.

Άρθρο της ProVisions @ economico.gr – 8 Νοεμβρίου 2025