Tο economico σε συνεργασία με την “ProVisions, Σύμβουλοι Επιχειρήσεων για Χρηματοοικονομικά Θέματα”, εξηγεί στους αναγνώστες του τις νομοθετικές ρυθμίσεις και τις αποφάσεις που ενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Την εβδομάδα αυτή αναλύονται: Οι Αλλαγές στις συλλογικές συμβάσεις, η ενίσχυση των μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων, η δυνατότητα consent στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές.
Αλλαγές στις συλλογικές συμβάσεις
Αλλαγές στο σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και όχι μόνον στην άρση των περιορισμών που δυσκολεύουν τη σύναψη και την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων σε μεγάλους κλάδους της οικονομίας, όπως το λιανικό εμπόριο, τίθενται επί τάπητος στο υπουργείο Εργασίας με την κατάρτιση του “οδικού χάρτη” για την αύξηση των συμβάσεων, ώστε να καλύπτεται το 80% των εργαζομένων.
Για τις αλλαγές θα δημιουργηθούν βάσεις δεδομένων με στοιχεία, κυρίως για τους μισθούς, το κόστος παραγωγής, την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την απασχόληση.
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε δύο ζητήματα.
Το πρώτο είναι η ρήτρα των εξαιρέσεων από την τήρηση κλαδικών συμβάσεων που προβλέπει το άρθρο 53 του νόμου 4635/2019 για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Η διάταξη αναφέρει ότι “οι εθνικές και τοπικές ομοιοεπαγγελματικές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις είναι δυνατόν να θεσπίζουν ειδικούς όρους ή να εξαιρούν από την εφαρμογή συγκεκριμένων όρων τους εργαζομένους που απασχολούνται σε ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεις, όπως επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως κατ’ εξοχήν επιχειρήσεις σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης”.
Η ρήτρα αυτή προβλέφθηκε μεν στον νόμο, αλλά δεν έχει ενεργοποιηθεί καθώς ο νόμος προβλέπει κριτήρια που θα καθοριστούν με απόφαση του υπουργείου Εργασίας. Τέτοια απόφαση δεν έχει εκδοθεί, καθώς δεν υπήρχαν και οι λόγοι για να καθοριστούν εξαιρέσεις από τη στιγμή που δεν υπογράφονταν κλαδικές συμβάσεις.
Τώρα όμως που καταρτίζεται το νέο πλαίσιο για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων είναι πολύ πιθανό να τεθεί θέμα εφαρμογής της ρήτρας εξαίρεσης επιχειρήσεων από την υπογραφή, την επέκταση και την εφαρμογή των όποιων αυξήσεων θα εμπεριέχονται στους όρους των συμβάσεων.
Όπως διαφαίνεται η διάταξη θα διατηρηθεί σε ισχύ και πιθανότατα θα εξεταστούν ηπιότερες μορφές εξαιρέσεων, όπως για παράδειγμα η μερική εφαρμογή των συβάσεων με μικρότερη αύξηση για λόγους βιωσιμότητας ή η χορήγηση των αυξήσεων σε δόσεις, κ.λπ.
Το δεύτερο ζήτημα είναι η επέκταση των συμβάσεων καθώς έχουν προβλεφθεί περιορισμοί που ακυρώνουν στην πράξη την πλήρη και καθολική εφαρμογή μιας σύμβασης στο σύνολο των επιχειρήσεων και εργαζομένων ενός κλάδου.
Η άρση των εμποδίων για την επέκταση των συμβάσεων θα αποτελέσει κομβικό σημείο για την επαναφορά τους και ίσως το σημαντικότερο πεδίο των παρεμβάσεων, καθώς η ευκολία στην επέκταση των συμβάσεων θα κρίνει και το αν θα αυξηθεί το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων στο 80% από 30% που είναι τώρα.
Ο νόμος για την επέκταση προβλέπει ότι οι εργοδότες που δεν δεσμεύονται από συλλογική κλαδική σύμβαση εργασίας μπορούν να προσχωρήσουν σε κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας που αφορά την κατηγορία τους. Προσχώρηση σε επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας δεν είναι δυνατό να γίνει από εργοδότη ή συνδικαλιστική οργάνωση άλλης επιχείρησης.
Με απόφαση της υπουργού Εργασίας μπορεί να κηρυχθεί γενικώς υποχρεωτική, για όλους τους εργαζόμενους, συλλογική σύμβαση εργασίας ή διαιτητική απόφαση με τρεις βασικούς όρους που είναι οι εξής:
- Αίτηση που υποβάλλεται από οποιοδήποτε από τους δεσμευόμενους από τη σύμβαση αυτή προς τον υπουργό Εργασίας.
- Τεκμηρίωση των επιπτώσεων της επέκτασης στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση.
- Βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του υπουργείου ότι η συλλογική ρύθμιση δεσμεύει ήδη εργοδότες, που απασχολούν ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος που αφορά η υπογραφείσα συλλογική σύμβαση.
Το βασικό εμπόδιο στην επέκταση των κλαδικών ή άλλων συλλογικών συμβάσεων είναι το ποσοστό 50%+1 των εργαζομένων που θα πρέπει να απασχολούν οι επιχειρήσεις του κλάδου που αφορά η υπογραφείσα σύμβαση.
Ο κανόνας σήμερα πλην των κλαδικών συμβάσεων σε τουρισμό-επισιτισμό, και στις τράπεζες ή και άλλους μικρότερους κλάδους είναι οι εργοδότες που προσέρχονται στις διαπραγματεύσεις να μην καλύπτουν το 50%+1 των εργαζομένων του κλάδου τους, με αποτέλεσμα να μην ξεκινούν καν οι συζητήσεις, αφού η σύμβαση δεν πρόκειται να έχει καθολική εφαρμογή.
Στο σχέδιο δράσης που ετοιμάζει το υπουργείο το 50%+1 θα επανεξεταστεί με προοπτική να μειωθεί στο 40%, ώστε να επεκτείνονται χωρίς δυσκολίες οι κλαδικές συμβάσεις σε όλους τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις ενός κλάδου.
Το διακύβευμα των αλλαγών είναι η αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που θα καλύπτονται από συλλογική σύμβαση στο 80% από 30% που είναι τώρα στην Ελλάδα και αποτελεί ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά κάλυψης στην Ε.Ε.
Επίσης συζητείται η θέσπιση νέων ειδών συμβάσεων όπως οι ενδοομιλικές, αλλά και η επαναφορά της μετενέργειας, δηλαδή της διάρκειας ισχύος των όρων μιας σύμβασης μετά τη λήξη της, στους 6 αντί 3 μήνες που είναι σήμερα.
Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας που προβλέπει σήμερα η νομοθεσία διακρίνονται:
α. Σε εθνικές γενικές, που αφορούν τους εργαζομένους όλης της χώρας.
β. Σε κλαδικές, που αφορούν τους εργαζομένους περισσότερων ομοειδών ή συναφών εκμεταλλεύσεων ή επιχειρήσεων ορισμένης πόλης ή περιφέρειας ή και όλης της χώρας.
γ. Σε επιχειρησιακές, που αφορούν τους εργαζομένους μιας εκμετάλλευσης ή επιχείρησης.
δ. Σε εθνικές ομοιοεπαγγελματικές, που αφορούν τους εργαζομένους ορισμένου επαγγέλματος και των συναφών προς το επάγγελμα αυτό ειδικοτήτων όλης της χώρας.
ε. Σε τοπικές ομοιοεπαγγελματικές, που αφορούν τους εργαζομένους ορισμένου επαγγέλματος ή και των συναφών ειδικοτήτων συγκεκριμένης πόλης ή περιφέρειας.
Το υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να έχει έτοιμο μέχρι τον Οκτώβριο, δηλαδή σε 4 μήνες από τώρα, ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης που θα υπηρετεί τον στόχο της ευρωπαϊκής οδηγίας (2022/2041) για κάλυψη των εργαζομένων από συλλογική σύμβαση στο 80%. Το περιεχόμενο του Σχεδίου θα αποφασιστεί με βάση και τις προτάσεις των κοινωνικών εταίρων.
Η ενίσχυση νέων μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων
Aυξάνεται εκ νέου ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης υποβολής αιτήσεων χρηματοδότησης στη δράση «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων» του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» ΕΣΠΑ 2021-2027, με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση.
Συγκεκριμένα, ο διαθέσιμος προϋπολογισμός από 250 εκατομμύρια ευρώ ανέρχεται πλέον στα 375 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι στο 150% σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη.
Η αύξηση των διαθέσιμων πόρων έρχεται σε απάντηση της εξαιρετικά υψηλής ζήτησης μέσω των αιτήσεων που κατατέθηκαν. Η εξέλιξη αυτή συνεπάγεται την ένταξη περισσότερων δικαιούχων στη δράση και κατά συνέπεια τη στήριξη περισσότερων επενδυτικών σχεδίων σε έναν από τους νευραλγικότερους και πιο δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό.
Τονίζεται ότι έχουν κατατεθεί 6669 αιτήσεις για σχετική χρηματοδότηση σε ολόκληρη την Επικράτεια.
Αασφαλιστικοί διαμεσολαβητές: consent μέσω gov.gr και Gov.grWallet
Με στόχο τον περιορισμό ακόμα και της ψηφιακής γραφειοκρατίας, την ψηφιακή μετάβαση της Δημόσιας Διοίκησης και την αναβάθμιση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, τίθεται σε εφαρμογή η τρίτη δυνατότητα παροχής συγκατάθεσης (consent) μέσω του gov.gr και του Gov.grWallet. Από τις 23 Μαίου, στο πλαίσιο της συνεργασίας των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου, του Αναπληρωτή Υπουργού Μεταφορών Κωνσταντίνου Κυρανάκη και του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργου Κώτσηρα, οι πολίτες μπορούν να δίνουν τη συγκατάθεσή τους (consent) για την άντληση και τη διάθεση των απαραίτητων δεδομένων τους και στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, απλουστεύοντας περαιτέρω τη διαδικασία σύναψης ασφαλιστηρίου συμβολαίου οχήματος.
Επισημαίνεται ότι για την ίδια διαδικασία μέσω ασφαλιστικών εταιριών παρέχεται η δυνατότητα consent από τον Ιούλιο του 2024. Ήδη δύο (2) ασφαλιστικές εταιρίες αξιοποιούν τη δυνατότητα, με τη διαδικασία συγκατάθεσης να έχει ολοκληρωθεί 26.227 φορές.
Το consent δεν είναι ξεχωριστή εφαρμογή, αλλά υπηρεσία που διατίθεται μέσω του gov.gr και του Gov.grWallet, διευκολύνοντας και επιταχύνοντας μια σειρά από διαδικασίες και απαλλάσσοντας τους πολίτες από τη συγκέντρωση και την προσκόμιση ψηφιακών ή έγχαρτων εγγράφων. Tα στοιχεία που απαιτούνται, αντλούνται μέσω διαλειτουργικότητας από τα συστήματα του Δημοσίου.
Πιο συγκεκριμένα, για την παροχή των απαραίτητων δεδομένων τους στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, ώστε να συνάψουν ασφαλιστήρια συμβόλαια οχημάτων, ακολουθούνται τα εξής βήματα:
- Οι πολίτες επικοινωνούν με τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή της επιλογής τους για τη σύναψη συμβολαίου ασφάλισης οχήματος.
- Στη συνέχεια, αφού ο διαμεσολαβητής καταγράψει την πρόθεση του πολίτη να χρησιμοποιήσει τη νέα ψηφιακή υπηρεσία, ζητά βασικά στοιχεία: ΑΦΜ, ονοματεπώνυμο και αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος.
- Ύστερα, οι πολίτες λαμβάνουν ειδοποίηση (pushnotification) στο Gov.grWallet στο κινητό τους, με την οποία ενημερώνονται ότι ζητείται η διάθεση συγκεκριμένων στοιχείων: άδεια οχήματος, άδεια οδήγησης και στοιχεία κατόχου. Εναλλακτικά, λαμβάνουν σύνδεσμο, ώστε να εισέλθουν στην υπηρεσία στο gov.gr.
- Αν επιθυμούν να συνεχίσουν, παρέχουν αρχικά συγκατάθεση για την «άντληση και προβολή» των στοιχείων, τα ελέγχουν και στη συνέχεια εγκρίνουν ή απορρίπτουν τη διαβίβασή τους στο πληροφοριακό σύστημα του διαμεσολαβητή.
Οι πολίτες παρέχουν συγκατάθεση σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, τόσο για την άντληση των στοιχείων τους, όσο και για τη διαβίβασή τους στον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή με τον οποίο επιθυμούν να συνεργαστούν. Τα στοιχεία αφορούν είτε τον ιδιοκτήτη, όπως ΑΦΜ, ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, άδεια οδήγησης, ημερομηνία γέννησης, στοιχεία έκδοσης και ισχύος άδειας, είτε το όχημα, όπως για παράδειγμα πινακίδα, ιδιοκτησία, στοιχεία κατόχων, πλήρη διεύθυνση, αριθμό πλαισίου, τύπο, χρήση, κατασκευαστή, κυβισμό, εμπορική ονομασία, χρώμα, καύσιμο, ημερομηνίες πρώτων αδειών κ.ά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πολίτες μπορούν ήδη να παρέχουν τη συγκατάθεσή τους για την ψηφιακή άντληση και διάθεση των δεδομένων τους για: α) τη σύναψη συμβολαίου και αλλαγή παρόχου ενέργειας, β) τη σύναψη νέου συμβολαίου ή την αλλαγή παρόχου σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, διαδικτύου και συνδρομητικής τηλεόρασης. Σε επόμενο στάδιο, η υπηρεσία consent θα επεκταθεί και σε άλλες συναλλαγές των πολιτών με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, μεταξύ των οποίων η μίσθωση αυτοκινήτων.
Η υπηρεσία υλοποιήθηκε από το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ – GRNET), φορέα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ενώ τα απαιτούμενα στοιχεία αντλούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Άρθρο της ProVisions @ economico.gr – 31 Μαίου 2025
